E-Aramızda: 52
12-19 Temmuz tarihleri arasında E-Ticaret girişimcileri için derlediğim, Türkiye'den ve dünyadan notlarım
Masumiyet karinenizi ne zaman kaybettiğinizi hiç düşündünüz mü? Herkes kendini masum hisseder ya da zanneder fakat bir kesim için hiç de öyle değiliz.
Jean-Paul Sartre, “Başkası beni yargılar; ben, onun gözünde bir nesneye dönüşürüm.” demiş. Yani, biz kendimizi ne kadar masum görsek de bu karine karşı taraf için bir anda yok olabilir.
Markete girerken spor salonuna ilişti gözüm, eve de yakın o bilinen malum salon zincirlerinden. Yanımda büyük kızım Alya, dedim iki dakika bilgi almaya gireyim. Alya’ya sen markete gir geliyorum dedim. “Baba ben de geleyim” dedi. Dedim tamam gel.
Girdik birlikte, satış temsilcisi bilgi verdi, işte paket özelliklerini söyledi. Birinci paketi alırsanız 60 gün, ikinci paketi alırsanız 90 gün dondurma hakkınız var dedi, detayları anlattı. Sonra çıktık, markete girdik, ardından arabaya bindik.
Alya ne dese beğenirsiniz? “Baba 90 günlük dondurma hakkından bana da getirir misin?” Dondurma canavarından beklenebilecek bir hamleydi. Çocukluğun verdiği masumiyet karinesini artık hayatın gerçekleriyle, dünyanın kötü yüzünü görmenizle birlikte kaybediyor olmak ne kadar acı. Hiç birimiz artık masum değiliz…
Genel Gündem
Daha önce söylenti olarak yayılan ChatGPT'nin Shopify ile sohbet içi satış özelliği, artık iyiden iyiye dillendiriliyor. Financial Times’ın haberine göre, OpenAI, ChatGPT’ye entegre ödeme altyapısı test etmeye başlamış. Şu an Shopify ile test edilen özellik, ChatGPT üzerinden kullanıcıya önerilen ürünlerin doğrudan platform içinde satın alınmasını mümkün kılacak. Normalde ChatGPT, yönlendirmeleri harici e-ticaret sitelerine yapıyor. Bu sistem, kullanıcıyı dışarıya çıkarmadan alışverişi tamamlamasına olanak tanıyacak. Şirketin amacı sohbet içi satışlardan komisyon alarak gelirleri artırmak.
Avrupa Birliği, Çin’in E-Ticaret hakimiyetine dur demeye hazırlanıyor. 2024’te AB’ye gelen 150 euro altı ürün sayısı 4,6 milyar adede, yani günde ortalama 12 milyon pakete ulaşmış. Bu son 3 yılda 3 kat artış demek. 2023’te bu rakam 2,3 milyar, 2022’de ise 1,4 milyardı. Patlamanın ana kaynağı ise Çinli devler: Temu, Aliexpress ve Shein. Avrupa Komisyonu’na göre bu ürünlerin %91’i Çin’den geliyor. 150 euro altındaki ithal ürünler halen gümrük vergisinden muaf.
Bizde Faladdin tartışmaları sürerken, WSJ haberine göre Etsy'de TikTok'un da etkisiyle büyücülük satışlarında patlama yaşanıyor. İnsanlar aşk büyüsü, kariyer şansı, ruh temizliği gibi ürünlere para harcıyormuş. MariahSpells adlı dükkanın Etsy'de 4,000'den fazla satışı, 4.9 değerlendirme oranı var ve yaklaşık 200 dolara kalıcı bir koruma büyüsü satıyor. Bir başka dükkan olan Spells by Carlton ise 44.000'den fazla satış yapmış ve yaklaşık 7 dolara "eski sevgilinizi geri getirme" büyüsü satıyor.
Amazon, geliştiricilere yapay zeka destekli kod yazma imkanı sunan Kiro adlı programının ön izlemesini yayımladı. Amazon CEO’su Andy Jassy, Twitter paylaşımında Kiro’nun yazılım geliştirme süreçlerini dönüştürme potansiyeline sahip olduğunu belirtti.
Ek Bilgi: Google da yakın zamanda 2,4 milyar dolarlık teknoloji lisans anlaşması kapsamında yapay zeka kodlama startup’ı Windsurf’un çalışanlarını bünyesine katacağını açıklamıştı.
Reuters'ın haberine göre Blackstone, TikTok’un ABD operasyonlarına yatırım yapmayı hedefleyen konsorsiyumdan çekildi. Konsorsiyuma, TikTok'un Çinli sahibi ByteDance'in mevcut yatırımcıları olan Susquehanna International Group ve General Atlantic liderlik ediyor. Grup, ABD'li yatırımcıların TikTok'un %80'ine sahip olacağı, ByteDance'in ise azınlık hissesini elinde tutacağı bir anlaşmayla TikTok'un ABD operasyonlarını güvence altına almak için öne çıkan isim olmuştu. Konsorsiyumdaki diğer üyeler KKR, Andreessen Horowitz ve Oracle’ın durumu ise belirsizliğini koruyor.
Trendyol, Baykar, ADQ ve Ant International, Türkiye’de yeni bir finansal teknoloji platformu kurmak için stratejik işbirliği yaptı. Trendyol Grubu Başkanı Çağlayan Çetin, CEO Erdem İnan, Baykar CEO’su Haluk Bayraktar, Alibaba Başkanı Michael Evans, ADQ ve Ant International üst düzey yöneticileri imza törenindeydi. Bu platform, e-ticaret, finansal teknoloji, dijital bankacılık, siber güvenlik ve yz gibi farklı alanlardaki uzmanlıkları bir araya getirecek. Amaç, perakende ve KOBİ finansmanından yatırım ürünlerine, dijital ödemelerden sigortaya kadar geniş bir yelpazede entegre finansal hizmetler sunmak.
Gelir İdaresi Başkanlığı’nın yeni düzenleme taslağına göre, sanal pos sistemleri yalnızca e-ticaret ortamlarında kullanılabilecek. Bu da, 6563 sayılı Kanun kapsamındaki platformlar dışındaki tahsilatlara sanal pos’la izin verilmeyeceği anlamına geliyor. Bankalar ve ödeme kuruluşları, sanal pos’u sadece bu amaca yönelik olarak sunmakla yükümlü olacak. Ayrıca üye işyeri sözleşmesine taraf olmayan işletmelerin POS kullanımı sağlayıcılar tarafından engellenmek zorunda. Ancak, bayiilik modeliyle satış yapan işletmeler için bir istisna tanımlanmış: Ana firma e-ticaret ortamında faaliyet gösteriyorsa ve en az 30 bayisi, sabit ip’li bağlantısı ve sözleşmesi varsa, bayiler ana firmanın sanal POS’unu kullanabilecek.
Amazon, 2025 Prime Day etkinliğinin şimdiye kadarki en büyük Prime Day olduğunu açıkladı. Satışlar ve satılan ürün sayısı tüm önceki dört günlük dönemleri geride bıraktı ve Amazon, 24 milyar doları aşan %30,3’luk büyümeyle rekor kırdı. Adobe Analytics verilerine göre, Prime Day sırasında YZ kaynaklı trafik yıllık bazda %3,300 artış göstermiş. Satışların itici gücü olan kategoriler arasında beyaz eşya (%112 artış), ofis malzemeleri (%105), elektronik (%95), kitap (%81), ev geliştirme araçları (%76), ev ve bahçe ürünleri (%58) ve bebek ürünleri (%55) yer aldı. Adobe, YZ tabanlı alışveriş asistanlarının alışveriş trafiğini artırdığına dikkat çekerken, bu kanalın hâlâ e-posta ve ücretli arama gibi kanallara göre küçük kaldığını belirtti. Ücretli arama, Prime Day satışlarının %28,5’ini oluştururken, sosyal medya influencerları %19,9 ile önemli bir satış kaynağı haline geldi ve alışveriş dönüşüm oranları genel sosyal medyaya göre 10 kat daha yüksek oldu.
Visa ve Mastercard, İngiltere’deki ticari olmayan kart işlemlerinden alınan yasadışı komisyonlar nedeniyle yeni bir toplu davayla karşı karşıya kalmış. Yakında Rekabet Temyiz Mahkemesi’ne (CAT) sunulacak olan bu dava, 2019'dan günümüze kadar olan tüm Visa ve Mastercard kredi/debit kartı işlemlerini kapsıyor.
Ek Bilgi: Türkiye'de de bir Rekabet Kurumu tarafından bir soruşturma açıldı. Yapılan açıklamada inceleme, küresel çapta kartlı ödeme sistemleri pazarında faaliyet gösteren Mastercard ve Visa’nın şema kuralları ile Türkiye’deki ödeme kuruluşlarının yurt dışında yerleşik işyerlerine hizmet sunmalarını sınırlayıp sınırlamadığını konu alıyor.
Bitkom tarafından yayımlanan yeni araştırmaya göre, Almanya’daki perakendecilerin %59’u sosyal medya profilleri üzerinden ürün tanıtımı yapıyor. Hatta her dört perakendeciden biri, müşterilere sosyal medya üzerinden sipariş imkanı sunuyor. TikTok Shop’un Almanya pazarına girmesiyle bu alan daha da canlanmış. Araştırmaya göre, şirketlerin %31’i ücretli sosyal medya reklamı, %13’ü ise influencer iş birlikleri ile tanıtım yapıyor. Perakendecilerin %42’si, 2030 yılına kadar sosyal medyanın tüm perakendeciler için bir numaralı reklam platformu olacağını düşünüyor. Özellikle ürün trendlerinin %37 oranında sosyal medyaya göre şekillenmesi, bu beklentiyi güçlendiriyor. Buna rağmen, satışların büyük çoğunluğu hala markaların kendi e-ticaret siteleri (%97) üzerinden gerçekleşiyor. Ancak perakendecilerin %48’i sosyal ağlar sayesinde daha önce ulaşamadıkları müşterilere eriştiklerini belirtmiş.
Çin ekonomisi 2025’in ilk yarısında yıllık %5,3 büyüme kaydetti. Çin, küresel risklere rağmen hükümetin büyüme hedefi olan %5’in üzerinde gerçekleşti. Uzmanlar, büyüme ivmesinin yılın ikinci yarısında da sürmesini bekliyormuş. Haziran ayında sanayi üretimi yıllık %6,8 artarken, perakende satışlar %4,8 ile yavaşlamış durumda. İstatistiklere göre, ekonomide büyümeye iç talebin katkısı %52 civarında.
TikTok, küresel çapta geçerli olacak yeni canlı yayın kuralları getirdi. Özellikle içerik güvenliği ve kullanıcı haklarını korumaya yönelik yeni değişiklikler, ABD, Birleşik Krallık ve Avrupa başta olmak üzere tüm pazarlarda etkili olacak. Artık kişilerin izni olmadan yapılan yayın veya kayıtlar yasak. Bu ihlallerde kullanıcıya 24 saatten 7 güne kadar yayın yasağı verilebilecek. İhlalin tekrarı halinde ise hesap askıya alınabilecek ya da tamamen kapatılabilecek. Ayrıca TikTok, bazı yaygın kötüye kullanım yöntemlerini de hedef aldı: Green screen ile spam içerikler üretmek, başka içerik üreticilerinin videolarını izinsiz yayınlamak, canlı yayınlarda hediye istemek veya izleyiciyi yönlendirmek artık yasak.
Avrupa genelinde 250 bin müşteriye ulaştığını belirtilen Hollandalı ödeme sağlayıcısı Mollie, Macaristan, Slovenya ve Çekya pazarlarına giriş yaptığını duyurdu. Yerel satıcılar artık Mollie'nin ödeme çözümlerine ve yerel destek hizmetlerine erişebilecek. Mollie, özellikle eski sistemlere bağımlı kalan Sloven ve Macar satıcıların dijitalleşme süreçlerini hızlandırmayı, Çekya’da ise ödeme yöntemlerinin çeşitlendirilmesini amaçlıyormuş. Platform, Türkiye’nin pek de alışık olmadığı Apple Pay, Google Pay ve Klarna gibi BNPL (Şimdi Al, Sonra Öde) çözümleri ile yerel ihtiyaçlara uyum sağlıyor.
AliExpress, İngiltere’de saatlik teslimat (hızlı ticaret/quick commerce) hizmetini devreye almış. Şimdilik yalnızca Londra’daki kullanıcılar, paketli gıda, içecek ve temel ev ürünlerini aynı gün içinde teslim alabiliyor. Platform, kısa sürede bu hizmeti ülke geneline yaymayı hedefliyor. Bu adımın, geçen ay Avrupa’da tanıtılan Local+ (fullfilllment hizmeti veriyor) depo çözümünün devamı niteliğinde olduğu söyleniyor. Ayrıca Aliexpress, yeni modelde yerel satıcılara da kapılarını açmış, artık İngiltere merkezli satıcı ve tedarikçiler, AliExpress’e doğrudan katılabiliyor. İlk iş ortağı, market hizmeti sunan Hungry Panda olmuş.
Bir zamanlar Türk satıcılar da katılıyordu. Hatta Türk satıcıları platforma çekmek için ajanslar, danışmanlar, eğitmenler epey çaba sarf ediyordu. Peki sonra ne oldu? Elde var sıfır… O dönemin Aliexpress için iki öne çıkan ismi de şimdi dernek kurucusu. Aliexpress’in adı anılmıyor. Tam olarak ne oldu merak ediyorum doğrusu.
BU SAYININ DESTEKÇİSİ
Türkiye’nin öncü e-ticaret platformu n11, 12 yıldır 330 binden fazla iş ortağının dijital yolculuğuna eşlik ediyor. Seçili kategorilerde sunduğu %70’e varan komisyon indirimiyle iş ortaklarına kazançlı fırsatlar sağlıyor. KOBİ’lerin ihtiyaçlarına özel geliştirilen n11faturam ve n11depom gibi hizmetlerle, ürün listelemeden teslimata kadar tüm adımlarda uçtan uca destek sunuluyor.
n11, sektördeki önde gelen lojistik ve kargo firmalarıyla tam entegrasyon içinde çalışıyor. KOBİ’ler, n11’in anlaşmalı kargo hizmetleri sayesinde zahmetsiz, hızlı ve uygun maliyetli gönderim süreçlerinden kolayca faydalanabiliyor. Ayrıca Ürün Komisyon Teklifleri sayesinde KOBİ’ler, satış komisyon oranını düşürürken satışlarını 4 kata kadar artırabiliyorlar.
2024 GFK araştırmasına göre, teknoloji ve küçük ev aletleri kategorilerindeki satışların yarısına yakını artık online gerçekleşiyor. Bu rekabet ortamında, n11’in sunduğu reklam desteği ve özel komisyon oranları, iş ortaklarının fark yaratmasına katkı sağlıyor. n11, sunduğu tüm bu avantajlarla iş ortaklarının büyüme yolculuğuna güvenle eşlik ediyor.
İşte size bizim memleket meselelerinden kurtulup, ne dertler var dedirtecek haber; Walmart bünyesindeki Sam’s Club, Çin’de üyelerinden yoğun eleştiri almış. Gerekçe: Market zincirinin “seçkin ve kaliteli ürün” vaadine rağmen sıradan atıştırmalıkları raflara koyması. Örneğin, Sam’s Club’ta “az şekerli” diye pazarlanan 48’li Orion pie paketi, içerik karşılaştırmasında daha yüksek yağ oranı ve sağlıksız katkı maddeleriyle öne çıkmış. Tüketiciler, bu ürünün klasik versiyonla neredeyse aynı içerikte olduğunu belirterek tepki göstermiş. Yıllık 260 yuan (yaklaşık 1.500 TL) üyelik ücreti ödeyen müşteriler, artık zincirin sıradanlaştığını düşünüyor. Walmart Çin cephesi ise gelen tepkileri dikkate aldıklarını ve tedarikçilerle ürünleri ortak geliştirdiklerini açıklamış.
İngiltere Hükümeti, ülkeyi “dünyanın fintech başkenti” yapma hedefiyle finansal teknoloji şirketlerine özel destekler sunacağını açıkladı. Bu adımlar, Leeds Reformları kapsamında finansal sistemin yeniden yapılandırılmasının bir parçası olarak duyuruldu. Yeni planla birlikte fintech girişimleri, fikirden büyümeye kadar her aşamada daha fazla fon, teknik destek ve düzenleyici rehberliğe erişebilecek. Özellikle tek temas noktası ile ölçekleme sürecindeki firmaların işini kolaylaştırmak hedefleniyormuş.
Temu, Türkiye ile birlikte birçok ülkede yerel teslimat hizmeti sunmaya devam ediyor. Platform artık Güney Afrika’daki müşterilerine ertesi gün teslimat sunmaya başlamış. Yeni “yerel depo gönderimi” seçeneği sayesinde, bazı ürünler artık Türkiye'de olduğu gibi Güney Afrika’daki depolardan da doğrudan kullanıcıya gönderilecek. Yerel gönderim etiketiyle işaretli ürünler, daha önce uluslararası kargo nedeniyle geciken mobilya ve ev eşyaları gibi hacimli ürünleri de kapsıyor.
İtalya merkezli UniCredit, bireysel müşteriler için uluslararası ödeme sistemini hayata geçirmek üzere Wise Platform ile ortaklık kurdu. UniCredit, Avrupa’da bu altyapıyı kullanan ilk büyük banka oldu. Yeni sistemle birlikte, banka uygulaması üzerinden euro bazlı gönderimler, İngiltere (GBP), İsviçre (CHF), Hong Kong (HKD), Singapur (SGD) ve Hindistan (INR) gibi ülkelere yerel ödeme hızıyla yapılabilecek. Böylelikle işlemlerin %65’i 20 saniye içinde tamamlanacak. Biz de ekmek banacağız arkadaşlar.
Toys “R” Us, uzun bir aradan sonra Türkiye pazarına geri dönüyor. Marka, Agnaris Mağazacılık A.Ş. çatısı altında yeniden yapılanarak, hem fiziksel mağazalarla hem de toysrus.com.tr adresindeki e-ticaret platformuyla yakında faaliyete geçeceğini duyurdu.
DHL Group, üst yönetim kadrosunda önemli bir değişiklik yaptığını duyurdu. Oscar de Bok, DHL Global Forwarding, Freight CEO’luğuna getirilirken, yerine Hendrik Venter, DHL Supply Chain CEO’su olarak atanmış. Bu değişiklikler 16 Ağustos 2025’te geçerli olacak. Tim Scharwath’ın emekliliğiyle boşalan koltuğa geçen de Bok, 2019’dan bu yana DHL Supply Chain CEO’su olarak görev yapıyordu. Venter ise 25 ülkede DHL’in tedarik zinciri operasyonlarını yönetmiş deneyimli bir isim.
Ek Bilgi: DHL Express, Almanya'nın Köln-Marsdorf bölgesinde yeni bir operasyon merkezi kurmaya başlamış. Toplam 40 milyon euro yatırımla hayata geçirilen proje kapsamında, 20 bin m2'lik alana yayılan bir merkezde 5.500 m2 üretim ve ofis alanı inşa edilecek.
Trendyol, sadakat programı Trendyol Plus kapsamında üyelerine yeni bir avantaj daha sundu. Yapılan açıklamaya göre, Plus üyeleri artık Starbucks mağazalarında %10 indirim kazanacak.
Ecommerce Europe'un paylaştığı verilere göre Polonya'da e-ticaret 2025 yılında da büyümeye devam etmiş. İnternet kullanıcılarının %93’ü son 6 ayda online alışveriş yapmış, %100’ü ise hayatında en az bir kez çevrim içi alışveriş yaptığını belirtmiş. Omnichannel alışveriş (fiziksel mağazada ürün deneyip, online satın alması gibi) %71’e ulaşarak pandemi sonrası seviyelere dönmüş. Kullanıcılar, online aldığını mağazaya iade edebilme (%29) ve mağazada görüp internetten sipariş verebilme (%26) gibi hibrit kolaylıklara yönelmiş. Polonyalıların %65’i akıllı telefonla alışveriş yaparken, son alışverişini telefondan yapanların oranı %39’a ulaşmış (laptop %31). Sınır ötesi e-ticaret ise 2025’te patlama yaşamış; Polonyalıların %39’u yurt dışından alışveriş yaptığını söylemiş (2024’te %15). En çok elektronik, oyun ve çocuk ürünleri satın alınmış.
Kapanış
Bültenin takipçi sayısı istikrarlı bir yükselişte. Bültene kayıt olduktan sonra, bülten kaydından çıkan kullanıcı neredeyse yok denecek kadar az. Desteklerinizi esirgemez, bu yükselişe daha fazla katkıda bulunmak ve bülteni arkadaşlarınızla paylaşmak isterseniz, hayır demem. Haftaya tekrar görüşmek üzere, o zamana kadar kendinize çok iyi bakın.